Prošle su decenije od kada je u kući u Užičkoj ulici na Dedinju stanovao neki srpski patrijarh. Rezidencija poglavara srpske crkve, elegantna stara dama oko koje stražari visoko drveće, smeštena u središtu placa od 30 ari, godinama je bila pod ključem i bez stanara, što bi trebalo da bude promenjeno sledećeg leta kada će se u nju useliti patrijarh srpski Irinej.

I današnju tišinu koja je obavija uskoro će rasterati zvuci građevinskih radova. Ne previše glasni, naravno, zbog komšija: prve su američke diplomate, jer SPC ogradu deli sa rezidencijom američkog ambasadora. Poslovi oko uređenja i obnove doma srpskih patrijarha počeće čim stignu odobrenja nadležnih službi, budući da je projekat adaptacije i sanacije, koji je uradio Saobraćajni institut CIP, trenutno na tehničkoj kontroli. Kao i neka druga beogradska starovremska zdanja, barem ona srećnija čiju su vrednost današnji graditelji i obnovitelji znali da cene, rezidencija koja je u vlasništvu Srpske pravoslavne crkve još od vremena pre Drugog svetskog rata, zadržaće postojeći izgled, neće biti proširivana ili dograđivana.

Projekat njene obnove morao je da ispuni uslove Zavoda za zaštitu spomenika kulture i Gradskog sekretarijata za urbanizam, kojima se SPC obratila sa željom da dedinjskoj rezidenciji vrati prvobitnu namenu. U Užičkoj će ubuduće biti smešten kabinet srpskog patrijarha, kapela, prostorije za stalni boravak poglavara SPC. Planirano je da u prizemlju, osim kabineta patrijarha i kancelarije njegovog sekretara, bude i trpezarija, kao i da se uredi središnji prostrani hol koji spaja terase na prednjoj i zadnjoj strani rezidencije, dok bi na spratu bile patrijarhove lične prostorije. Kuća ukupno ima 460 metara kvadratnih, a planirano je da se u njoj održavaju i manji sastanci i prijemi.

„Izvođač radova tek treba da bude izabran. Radovi će se finansirati od dobrovoljnih priloga, među kojima je značajna sredstva donirala Vlada Republike Srpske. Prema predračunu, adaptacija i sanacija objekta, uređenje dvorišta i sređivanje ograde iznosiće između 700.000 i 800.000 evra”, kažu u Patrijaršiji.

Selidbom, odnosno vraćanjem na Dedinje, trebalo bi da bude rasterećen Patrijaršijski dvor u Ulici kralja Petra, u kojem je sedište SPC i gde se trenutno nalaze sve patrijaršijske službe i službe Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke, Patrijaršijski muzej i biblioteka, kao i neke proizvodno-uslužne delatnosti. Svoju buduću rezidenciju patrijarh Irinej posetio je nekoliko puta, a kako objašnjavaju u Patrijaršiji, njegova prvenstvena želja bila je da se kuća sanira i uredi kako ne bi dalje propadala.

Staroj dami verovatno je dosta usamljenosti, a gotovo sigurno joj je dosta burne istorije čiji je svedok bila. Zdanje izgrađeno tridesetih godina prošlog veka, ubrzo posle Drugog svetskog rata, privremeno su oduzele komunističke vlasti, bez ikakvog rešenja, kako naglašavaju u Patrijaršiji. Jedno vreme tu je stanovao komunistički funkcioner Andrija Hebrang, a od poglavara srpske crkve u njoj su živeli patrijarsi Gavrilo (Dožić), Vikentije (Prodanov) i German (Đorić), koji se odselio, jer mu je bilo naporno da putuje odatle do Patrijaršijskog dvora.

Patrijarh Pavle posećivao je rezidenciju nekoliko puta, ali nije živeo u Užičkoj, čak je u vreme kada je on bio na čelu SPC zdanje ponovo promenilo namenu. Devedesetih godina, u vreme ratnih sukoba na prostorima bivše Jugoslavije, u rezidenciji poglavara srpske crkve živeli su nekoliko godina sveštenici prognani iz Hrvatske, Bosne i Hercegovine, sa Kosova i Metohije.