Tesno je bilo u jednom od najmlađih muzeja u Srbiji, posvećenog rudničko-takovskom kraju, u Gornjem Milanovcu, gde je pre nekoliko dana otvorena izložba „Dečje novine – gigant jugoslovenskog izdavaštva”. Veliko interesovanje stanovnika vladalo je i čitave jeseni, tokom pripreme izložbe.
– Gotovo svakodnevno dolazili su sugrađani, donosili materijal, ali i usmeno evocirali uspomene na preduzeće koje je u jednom periodu bilo sinonim našeg grada – istakao je za „Politiku” Aleksandar Marušić, direktor muzeja koji postoji 23 godine.
Ideja da na panoe okače i u muzejske vitrine kao eksponate postave brojeve časopisa „Zeka”, „Tik-Tak”, „Dečje novine”, „Džuboks”, „Modesti Blejz”, „Eks almanah”, „Mandrak” ediciju „Nikad robom” i čuvene stripove „Mirko i Slavko”, čiji je tiraž dostizao 100.000 primeraka, proistekla je iz programa druge Noći muzeja u ovom gradu, održane maja 2013. godine. Takođe, ove godine i početkom naredne biće obeleženo 60 godina od prvog broja novina iz kojih se kasnije razvila jedna od najvećih izdavačkih kuća na prostoru SFRJ.
Decembra 1956. godine, u osnovnoj školi u naselju Brusnica u opštini Gornji Milanovac grupa nastavnika i učenika izdala je školski list u cilju afirmacije dečjeg stvaralaštva. Već naredne godine učestvovali su na beogradskom Sajmu knjiga, a hiljade pisama sa materijalima, uz podršku renomiranih novinara i književnika, pokazali su da je izabran dobar pravac. Kao samostalno preduzeće „Dečje novine” formirane su 1965, već naredne godine imali su potpisan ugovor sa kompanijom Volta Diznija.
Ideja je da izložba „Dečje novine – gigant jugoslovenskog izdavaštva” tokom naredne godine gostuje u gradovima širom Srbije, ali i u državama, republikama nekadašnje SFR Jugoslavije
Kako je rekao Marušić, izložbu čini oko 150 eksponata iz muzejske arhive, ali i iz privatnih biblioteka Milanovčana. Na pripremi postavke od prvobitnog tima u kome su bili naš sagovornik i kustoskinje Ana Bolović i Ana Cicović, pridružili su se svi zaposleni u muzeju, a značajna pomoć stigla je i od penzionisanih, nekadašnjih radnika „Dečjih novina”.
Prilikom svečanog otvaranja izložbe uspomene je evocirala Stojanka Knežević, nekadašnja radnica koja je podsetila da su šarene naslovne strane časopisa i raznobojne školske torbe i rančevi „razbili” dotadašnju monotoniju crnih i braon školskih torbi, dok su mališani dobili nove junake za poistovećivanje. Kako je rekla bilo je dana kada je morala da „beži” iz kancelarije jer nije mogla da prihvati sve porudžbine za školski pribor, koliko ih je stizalo iz čitave Jugoslavije.
Izložba će u Muzeju rudničko-takovskog kraja biti otvorena do sredine januara 2017. i, kako kaže direktor muzeja, u planu je da gostuje po drugim gradovima Srbije, ali i državama, republikama nekadašnje SFR Jugoslavije.
Veza sa „Politikom”
Interesantno je da je prvobitan naziv đačkog lista u školi u Brusnici decembra 1956. godine bio „Dečja politika”. Pod tim imenom izašao je samo prvi broj u tiražu od 1.000 primeraka, ali je odmah promenjen naziv usled zaštite autorskih prava naše redakcije – beogradske „Politike”. Drugi broj je potom naslovljen „Dečje novine”, što je postalo simbol brojnih izdanja koja su obeležila drugu polovinu 20. veka armije đaka i tinejdžera od Triglava do Đevđelije. Logo dečaka u iskoraku delo je Radeta Rančića i pojavilo se tek sredinom sedamdesetih godina 20. veka na naslovnicama štampanim u Gornjem Milanovcu.
