Antologijska edicija „Prvi svetski rat u srpskoj književnosti”, izdavački poduhvat koji je „Službeni glasnik” realizovao u saradnji sa Ministarstvom kulture i informisanja i Pokrajinskom vladom Vojvodine, predstavljena je juče na Sajmu knjiga, prenosi Tanjug.

Ministar kulture i informisanja Vladan Vukosavljević rekao je da je Prvi svetski rat jedan od onih tektonskih događaja u istoriji koji ostavljaju duboke ožiljke na identitetu i snazi jednog naroda i primetio da je pitanje da li se srpski narod oporavio od posledica Velikog rata.

On je konstatovao da se deo inspiracije koju je kultura pronašla u događajima iz Prvog svetskog rata sada nalazi pred čitaocima i da pomenuta edicija predstavlja „presek tragova i posledica koje je Veliki rat ostavio u našoj kulturi”.

Premijer pokrajinske vlade Igor Mirović skrenuo je pažnju da se među autorima knjiga koje su uvrštene u ediciju nalaze savremenici Velikog rata, ali i oni koji su posle 1945. bili skrajnuti i nisu mogli da dođu do čitalaca.

Prema njegovim rečima, ovom edicijom se zapravo pravi ravnoteža između autora koji su stvarali u međuratnom periodu i onih koji su pisali posle Drugog svetskog rata. Mirović je naveo da je edicija i sastavni deo obeležavanja 100 godina od prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji.

Za izvršnog direktora Sektora za izdavanje knjiga „Službenog glasnika” Petra Arbutinu „Prvi svetski rat u srpskoj književnosti” je biblioteka koja pruža sveobuhvatan pogled, sa nizom priča koje rat „definišu u raznim netipičnim pojavnim oblicima”.

Edicija obuhvata 15 knjiga u 10 tomova, a na 6.828 stranica nalaze se romani, pripovetke, poezija, drame, sećanja i svedočanstva 35 pisaca, dela nastajala od 1915. do 2018. godine. Na koricama se nalaze reprodukcije slika Nadežde Petrović, Koste Miličevića, Mihaila Milovanovića, Mališe Glišića, Nikole Džange, Paška Vučetića, Vase Pomorišca, Petra Dobrovića i drugih.

Na ediciji je radilo pet članova Redakcionog odbora – Jelena Trivan, Dragan Hamović, Petar Pijanović, Petar Arbutina i Aleksandar Gatalica i ukupno 11 priređivača. Urednik edicije Aleksandar Gatalica, čiji je roman „Veliki rat” poslednji tom edicije, izneo je zanimljiv podatak da je edicija teška 9,5 kilograma i da su se u njoj našli ljudi koji oslikavaju čitav burni 20. vek.

„Tako se među piscima nalazi jedan predsednik Savezne Republike Jugoslavije, koji je bio i partizan (Dobrica Ćosić), jedan rektor Beogradskog univerziteta (Stevan Jakovljević), jedan četnik i pisac prvih zakona četničkog pokreta (Dragiša Vasić), jedan pisac Nedićevog Novog vremena i begunac posle Drugog svetskog rata (Stanislav Krakov)”, naveo je Gatalica.

Tu su, dodaje, i „politički emigranti koji su odbili da se vrate u Jugoslaviju (Rastko Petrović i Miloš Crnjanski, koji je bio i vojnik austrougarske vojske), te međuratni pisci koji su se uklopili u titoistički režim (Stanislav Vinaver i Ivo Andrić)”.

Vukosavljević i Mirović su rekli da će pronaći mehanizme da ediciju „Prvi svetski rat u srpskoj književnosti” dobiju sve biblioteke, kao i da cene u knjižarama budu pristupačne kako bi se objavljene knjige našle u što većem broju domova.