Prošlo je deset godina godina otkako je već pomalo zaboravljeni ljubavni roman Šeri Džons „Dragulj Medine” ocenjen kao potencijalna pretnja po nacionalnu bezbednost SAD, a u Srbiji je zbog protesta Islamske zajednice uz izvinjenje izdavača povučen sa polica knjižara.

Priča o najmlađoj ženi proroka Muhameda ponovo je postala aktuelna zbog jedne odluke Evropskog suda za ljudska prava. Ovog puta predmet spora nije bila lascivna imaginacija pisca, već tumačenje, s kojim se slaže dominantna struja islamskog učenja mada ima i drugačijih stavova, da je Ajša imala šest godina kada je bila zaručena za verovesnika.

Vređanje proroka Muhameda ne ulazi u okvire slobode izražavanja, presudio je Evropski sud za ljudska prava u Strazburu po žalbi  E. S., koju je sud u Austriji pre sedam godina kaznio sa 480 evra.

Po jednoglasnoj oceni sudija, E. S. je povredila verska osećanja muslimana. Ali, takva sudska odluka je ujedno i pokazala koliko je danas u Evropi, zaplašenoj zbog velikog priliva migranata iz islamskih zemalja, tanka granica između slobode govora i svetogrđa. I to u vremenu kada su mnoge zemlje počele da ukidaju zakone o bogohuljenju, kao svojevrstan protestni odgovor na stravičan napad islamskih terorista 2015. godine u kojem su desetkovali redakciju satiričnog lista „Šarli ebdo” zato što je objavljivao karikature proroka Muhameda.

Ova 47-godišnja Austrijanka, čiji identitet sud u Strazburu ne otkriva, 2009. godine je u organizaciji desničarske Slobodarske partije održala javnu tribinu o osnovama islama u kojem je verovesnika Muhameda, zbog činjenice da se verio sa svojom trećom ženom Ajšom kada je ona imala samo šest godina, nazvala pedofilom.

Sporna izjava na ovom skupu simpatizera slobodara, zbog koje je prijavljena i kažnjena u Austriji usled zlonamernog kršenja duha tolerancije i potcenjivanja verskog učenja, glasila je: „On je voleo da radi one stvari s decom. Pedesetšestogodišnjak sa šestogodišnjom devojčicom? Kako drugačije da to nazovemo nego pedofilija.”

U obrazloženju Evropskog suda za ljudska prava, koji je potvrdio kaznu austrijskog suda, ističe se da se sporne izjave tretiraju kao vređanje i napad na proroka Muhameda, uz napomenu da bi slični napadi mogli pogodovati jačanju predrasuda i ugroziti verske slobode u Austriji.

Ovakvo tumačenje Evropskog suda britanski politički komentator  Daglas Mari vidi kao odustajanje od celog sistema kritičkog  ispitivanja na kojem počiva današnja Evropa. I za Sajmona Kotija, profesora prava iz Kopenhagena, odluka suda u Strazburu je sporna.

„U sadašnjoj političkoj klimi u Evropi, u kojoj bi se samo najhrabriji karikaturista usudio da ismeje proroka Muhameda, teško je ne čitati presudu suda kao davanje za pravo svima onima koji komentare E. S. ne bi doživeli samo kao uvredu već i da ona zbog toga  kao znak odmazde zaslužuje smrt”, piše u američkom magazinu „Atlantik” Sajmon Koti, autor knjige koja treba da se pojavi do kraja godine pod naslovom „Islamska država i pornografija nasilja”.

Iz današnje perspektive gledano, zlonamernima i neupućenima se može činiti da je utemeljivač poslednje monoteističke religije imao „sklonost” prema devojčicama. To je uvrežen stereotip još iz vremena krstaških pohoda, kada su u tadašnjim zapadnoevropskim kraljevinama proroka Muhameda nazivali „Mahomet”, što je na starofrancuskom značilo „divlji čovek”.

Islam ne spori činjenicu da se prorok Muhamed venčavao više puta. Po nekima 11, a po drugima 13. Ali, teolozi jasno ističu da ti brakovi nisu bili u funkciji zadovoljavanja seksualne požude. Kao argument ističu to da su sve Muhamedove supruge, osim device Ajše, pre udaje za proroka bile udovice. Prva žena Hatidže bila je od proroka starija 15 godina i sa njom je živeo do njene smrti, od svoje 25. do pedesete godine.

Muhamedov brak sa Ajšom nije bio presedan za to vreme. Princeze su u ranom srednjem veku smatrane punoletnima već sa dvanaest godina. Tadašnji brakovi su pre svega imali socijalni i politički karakter da se utvrdi mir među državama. Početkom 12. veka, tada tridesettrogodišnji engleski kralj poznatiji kao Jovan Bez Zemlje, oženio se Francuskinjom Izabelom iz Angulema kada je ona imala 12 godina. I u nemanjićkoj Srbiji imamo sličan primer. Kralja Milutina, kojeg je crkva proglasila za svetitelja, niko ne naziva pedofilom zato što se četvrti put oženio Simonidom koja je, kada je došla na srpski dvor, imala samo pet godina. Vizantijska princeza, nevesta Stefana Uroša Drugog Milutina, bila je pre svega zalog mira, koji je u Srbiju poslao njen otac car Andronik Paleolog.

Kada su se muslimani pobunili zbog knjige „Dragulj Medine”, muftija Muamer Zukorlić je objasnio i zašto: „Za muslimane, supruga poslanika Muhameda ima status majke pravovernih, majke muslimana u simboličnom i moralnom smislu.”

Ali ono što može biti sporno sa odlukom Evropskog suda u Strazburu jeste što bi se mogla tumačiti kao suprotnost sa onim što zagovara Evropski parlament, koji je još 29. juna 2007. godine doneo preporuku broj 1805 da blasfemija ne bi trebalo da bude kazneno delo.

Na tom fonu je reakcija Fleminga Roza, urednika u danskom „Jilands postenu”, koga su radikalni islamisti osudili na smrt zbog karikatura Muhameda. On kaže: „Izgubili smo bitku za pravo da ismevamo Muhameda kao što ismevamo Isusa, Budu, Mojsija ili neke nereligijske figure.”