Kuda sve i kako putuje stvaralačka duša San Kler Semina, svetski poznatog i priznatog umetnika – vajara, neonadrealiste, filozofa i ilustratora, Brazilca rodom (1951, Kruz Alta, Južni Rio Grande), a stanovnika sveta od Njujorka do Pekinga? Kako se od jednog unutrašnjeg bleska ideje, koja izroni iz podsvesti, razvija, raste, menja i konačno nastaje jedno umetničko delo? U ovom najnovijem slučaju skulptura broda od mermera velikih dimenzija, nazvanog „Psiha” (prema grčkoj reči psichy – duša, psiha), možda baš nalik onom sa kojim je davnih dana deo San Klerovih predaka iz Evrope stigao na tle Brazila.
I kroz tu zavodljivu igru stvaralačke podsvesti i kreativne svesti u nastanku jednog umetničkog dela, uz vizuelno poetsku upotrebu filmskog jezika koji pleni kinematičnošću i uz ogromno autorsko strpljenje – jer valjalo je provesti u pokretu pet godina i proputovati kroz četiri različite države sveta – stvoren je neuobičajeni filmski portret vajara čije skulpture velikih formata krase otvorene prostore od Njujorka, Brazila, preko velikih evropskih gradova sve do daleke Kine. Nastao je dugometražni eksperimentalno-dokumentarni film „Psiha”, scenaristkinje, rediteljke i producentkinje Svetlane (nekada Jovanović) Semin, Beograđanke iz Njujorka, autorke i u Srbiji prikazivanih nagrađivanih dokumentaraca poput: „Adam Fus, kroz prirodu i pejzaže”, „Strast”, „I ljubav je sve što je važno”...
Istovetno prezime filmskog junaka i filmske autorke nije slučajnost. San Kler i Svetlana su bračni par. San Kler je, dakle, srpski zet, sa puno razumevanja za korene, temperament, kulturu i lično stvaralaštvo svoje supruge. Sada su im se putevi ukrstili na neočekivani način – kroz delo o delu. Kroz Svetlanino uranjanje u patnje i radosti unutrašnjeg ostvarivanja kroz umetnost. Uranjanja u život umetnika koji tu, pred očima gledalaca, radi na svojoj skulpturi, sa čime se otvara i onaj glavni prostor: prostor nesvesnih nivoa umetnosti i uma umetnika dok stvara.
Zanimljiv i uzbudljiv film koji se bavi i načinima na koji umetnik ispituje formu, strukturu i stil svog rada u studiju, što sve nagoveštava i mističnost samog procesa. U scenama na otvorenom prostoru – u podnožju kineskih kamenoloma dok se vadi kolosalna stena od koje će strpljivo, čekićem i dletom, na kraju nastati brod „Psiha” – oseća se ta „mikelanđelovski” strasna ljubav San Kler Semina prema mermeru...
Portretski film „Psiha” Svetlane Semin, koji nas s puno pažnje vodi kroz proces stvaranja umetničkog dela od samog početka do fascinantne završnice, omogućava i putovanje od bruklinskog studija, Ciriha, Atine, Pekinga, čak i brazilske Amazonije, sve do Klivlenda u američkoj državi Ohajo u koju će „uploviti” taj San Klerov metaforički i metafizički brod...
Ne čudi što je ovaj i ovakav film (nastao i uz kreativnu podršku srpske producentske kuće „Sinemon”) u poslednja dva meseca već osvojio pet nagrada na nezavisnim filmskim festivalima u Njujorku, Torontu, Veneciji, Montrealu... Doći će trenutak da bude prikazan i u Srbiji, kada se za to steknu uslovi. Možda čak i uz lično prisustvo našeg zeta San Kler Semina, čiji radovi krase i muzejske prostore širom sveta, pa i Muzej savremene umetnosti u Pekingu.
Ispred lepog, uvek lepše stoji
Nekadašnji beogradski bubnjar rokenrol benda, stomatolog po obrazovanju, a i daroviti slikar, poeta i pisac, čak i vajar, već 28 godina okrenut ljubavi božjoj i monaškom životu – otac Arsenije (svetovno ime mu je Aleksandar Jovanović), iguman je manastira Ribnica u Valjevskoj eparhiji, posvećen službi, molitvama i pre svega negovanju pravoslavlja.
Odnedavno, otac Arsenije je i junak istoimenog dokumentarnog filma Svetlane Semin, koji će svetsku premijeru (van konkurencije) imati 8. septembra u okviru predstojećeg beogradskog Beldoks festivala, u Amfiteatru ispred Muzeja Jugoslavije u 20 časova.
U četrdeset filmskih minuta otvara se život iskrenog posvećenika bogu i božjoj ljubavi, sve njegovo dubinsko biće koje ne poznaje vreme i njegova molitva sa kojom se stvara večni život, dok filmska autorka delikatno, kroz kratke retrospekcije, nudi i sliku nekadašnjeg grešnog, samouništavajućeg života mladog čoveka, koji se tek istinskim priklonjenjem pravoslavnoj veri oslobodio, kako sam kaže – „demonskih sila”, ispunivši svoje telo i um svešću da jedino bog granica nema...
Film Svetlane Semin nastao je u koprodukciji sa beogradskim „Sinemonom” i uz podršku Ministarstva za kulturu Srbije.
