Proglašenjem zaštićenih područja Specijalni rezervat prirode „Osredak”, Strogi rezervat prirode „Kalenić” i Spomenik prirode „Tunelska pećinska prerast u kanjonu Zamne”, u toku 2020. godine realizovani su strateški državni ciljevi u zaštiti prirode.

– U Srbiji je po isteku 2020. godine zaštićeno ukupno 471 prirodno dobro. Ukupna površina zaštićenih prirodnih dobara iznosi 678.237 ha, što predstavlja 7,66 odsto teritorije Srbije, ističe direktor Zavoda za zaštitu prirode Srbije, mr Aleksandar Dragišić i dodaje da je u toku prošle godine pod zaštitu, proglašenjem zaštićenih područja, stavljeno 400 hektara.

– Posebno je značajno, za povećanje površine pod zaštitom, stavljanje u postupak za dobijanje statusa zaštićenog područja Park Prirode „Kučaj-Beljanica”, na osnovu stručnog predloga i Studije zaštite prirode saradnika Zavoda i objavom na sajtu Ministarstva zaštite životne sredine. Treba imati u vidu i to da i po svetskim standardima ovo područje karakteriše očuvana priroda – divljina, sa najvećom šumovitošću, naglašava mr Dragišić.

Za potrebe izrade studija za nove prostore pod zaštitom Zavod je realizovao istraživanja na prostoru Gornjačke klisure, Doline Velikog Rzava i Spomen parka u Čačku.

Revizija postojećeg zaštićenog područja Parka prirode „Stara planina” dovela je do teritorijalnog proširenja, a unutar granica do izmenjenog režima zaštite određenih delova, kako bi se uskladile potrebe očuvanja prirodnih vrednosti i razvojnih kapaciteta i potreba lokalnih zajednica. 

Delatnosti na očuvanju prirodnih dobara realizovane su i stručnim nadzorom kojim je obuhvaćeno 16 zaštićenih područja. U svrhe izdavanja uslova zaštite prirode, ukupan broj obrađenih zahteva, u formi uslova zaštite prirode i mišljenja, iznosi oko 2.000 predmeta, od kojih se na zaštićena područja odnosilo oko 600 zahteva.

Na polju istraživanja, monitoringa i zaštite biodiverziteta posebno je bio značajan dalji rad na uspostavljanju ekološke mreže Evropske unije Natura 2000 kao dela ekološke mreže Srbije. Ova istraživanja unapređena su uspostavljanjem aplikacije za prikupljanje podataka sa terena, dok je poseban segment u radu Zavoda bio preuzimanje i zbrinjavanje strogo zaštićenih i zaštićenih vrsta, kao i interventnih mera u saradnji sa Republičkom inspekcijom za zaštitu životne sredine Ministarstva zaštite životne sredine.

Delovanje u zaštiti različitih ugroženih vrsta, po rečima prvog čoveka Zavoda, obeležilo je i donošenje Naredbe o određivanju uslovno zabranjenih zona LY R10 Uvac, LY R11 Trešnjica i LY R12 Mileševka Direktorata civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije.

Pomenuta Naredba doneta je uz saglasnost Ministarstva odbrane i Ministarstva unutrašnjih poslova. Ovom Naredbom određene su uslovno zabranjene zone leta na područjima staništa beloglavih supova u specijalnim rezervatima prirode „Uvac”, „Klisura reke Trešnjice” i „Klisura reke Mileševke”.

U 2020. godini dobili smo i prvo područje u Svetskoj mreži geoparkova i 11. međunarodno značajno vlažno područje (Ramsarsko područje) – Đerdap.

Posebno je značajna nominacija pet bukovih rezervata u Srbiji, u okviru Svetske prirodne baštine za proširenje dobra pod nazivom „Drevne i netaknute bukove šume Karpata i drugih regiona Evrope”. Oni se nalaze u nacionalnim parkovima „Fruška Gora” (rezervati Papratski do i Ravne), „Tara” (rezervati Zvijezda i Rača) i „Kopaonik” (rezervat Kozje stene).

Rad u vezi sa Programom Čovek i biosfera, uključivao je tokom 2020. godine podnošenje revizije Studije zaštite Parka prirode „Golija”, u okviru kojeg se nalazi prvi Rezervat biosfere u Srbiji – RB „Golija-Studenica”, kao i pripreme za nominaciju prvog prekograničnog Rezervata biosfere u Srbiji – PRB „Tara-Drina” između Srbije i Republike Srpske (BiH).