Postistina i čaša francuskog vina

Posle polumrtvog bioskopskog leta punom parom se zahuktava jesenji repertoar, obogaćen i jednim šarmantnim i zgodnim francuskim filmom. Njegov autor je scenarista i reditelj Olivije Asajas, potpisnik 30 televizijskih i bioskopskih filmova različitih žanrova, među kojima su i „Čista”, „Lični kupac”, „Oblaci Sils Marije”, nenadmašni „Karlos”, kao i nedavno u Veneciji viđen, „Osinja mreža”. Film „Dvostruki životi”, njegov pretposlednji film, takođe je imao svetsku premijeru u Veneciji, ali prošle godine (2018) i pod nazivom „Non-fiction”. Videla ga je zimus i Festova publika, a sada se konačno uselio i u srpske bioskope.

„Dvostruki životi” je šarmantan i zgodan, iako raspričan i veoma prijatan film. Poziva gledaoce da razmisle o onome što cene, kako na ekranu tako i u životu. Da razmisle i o postojanju postistine koju nam nameće digitalna revolucija čije rezultate mnogi tumače kao kraj, a isto tako i kao spas modernog sveta. U ovom filmu vrata su široko otvorena i za debatu: o elektronskim knjigama koje menjaju i ukus i miris i cenu starih dobrih papirnih knjiga što krase police domova; o tome kako se jezik društvenih medija naruguje kulturi i umetnosti, pa i njihovoj materijalnoj vrednosti; o pitanjima da li forsiranje radikalne otvorenosti ide na štetu privatnosti; kao i za debatu o tome koje su etičke granice života i umetnosti...

Još mnogo toga čini tematske okvire ove Asajasove slatko-opore komedije iz miljea savremenog francuskog književnog života, u kojoj sve fino teče i klizi kao po loju. Njeni junaci su sredovečni intelektualci, književnici, izdavači, glumci, eksperti za medije i politički pi ar. Njihovo okruženje je Pariz naših dana, tačnije – njihovi domovi, kancelarije i omiljeni kafei, u kojima će se družiti, pričati i pričati, uz čašu vina i ukusan zalogaj. Tako tipično francuski.

I baš to – tipično francuski – Olivije Asajas, uz primese ironije i sarkazma, koristi kao udoban okvir za plasiranje bujice kritika na račun ogromnih tehnoloških promena koje utiču na sve živo. Od politike, preko umetnosti, zabave, do privatnog života. Koristi i kao zgodan okvir za priču o bračnim parovima, bračnim odnosima i zgodnim igrama zaobilaženja istine. U ovom filmu svako svakog vara, ali niko nikoga ne laže. Istina se jednostavno zaobilazi.

U tom kolopletu međusobnih odnosa, neprestanih pametnih razgovora i ljubavno-partnerskih igara, Asajas sofisticirano pronalazi prostore za plasiranje humora. On se pre svega vezuje za međusobne ljubavne prevare i strepnje njegovih protagonista nad nepoznanicama tektonskih pomaka unutar srednjeg životnog doba.

Pred vratima krize srednjeg doba su baš svi junaci ovog filma. I zbrkani romanopisac Leonard (Vensan Makenj) koji stalno piše istu knjigu o svojim ljubavima i likovima iz stvarnog života samo promeni ime. I njegov prijatelj i izdavač Alen (Gijom Kane) koji skuplja hrabrost da saopšti da mu neće štampati novu knjigu. I Leonardova partnerka Valeri (Nora Hamzavi, poznata stendap komičarka), žena praktičnog uma strastvenija prema napretku političara čiju kampanju vodi nego prema književno-izdavačkim mukama. Konačno i Alenova supruga Selen (Žilijet Binoš), glumica u uspešnom televizijsko-policijskom serijalu u kojem već četvrtu sezonu, onako već umorna od te vrste eskapizma, igra stručnjaka za krizni menadžment...

Sva ta četiri glavna lika u međusobnoj interakciji i kroz brzopotezne dijaloge koje je Asajas napisao da se izgovaraju sa lakoćom, gotovo spontano, nude gledaocima filma veliko uživanje. Glumci su izvrsni. Nonšalanciju u međusobnom radu i boemskom druženju, sa lakoćom sa velikog platna prenose na gledaoce. „Dvostruki životi” je dobro napisan i vrlo dobro osmišljen egzistencijalistički film. Poučan i zabavan. Uspešan, iako je rađen bez velikih pretenzija.