Sedam decenija kraljevačkog pozorišta

Kraljevo – Povodom značajne godišnjice kraljevačkog pozorišta, u galeriji ovdašnjeg muzeja otvorena je zanimljiva izložba pod nazivom „Ispod podignute zavese”, čiji je autor Mirjana Savić, viši kustos muzeja. Izloženim fotografijama, plakatima, novinskim tekstovima, delovima scenografije, kostimima... do sada čuvanim u pozorištu i istorijskom arhivu, ne svedoči se samo o dugogodišnjem postojanju pozorišnog života u gradu na Ibru već, kako je autorka izložbe naglasila, i o tome kako je pozorište prestavljalo stepen kulturnog razvoja jednog naroda i jednog grada. Neki posetioci su od njega tražili zaborav ili odgovore, angažovani teatar ili se nadali smehu, želeli katarzu... Uglavnom, taj prostor ispod podignute zavese jeste granica koja odvaja realnost od fikcije uspevajući uvek svima da pruži očekivano.

Izloženi artefakti iz teatarske prošlosti podsećaju da su prvu pozorišnu predstavu u Kraljevu, još 1900. godine, odigrali glumci putujuće grupe „Sloga” Antonija Pelagića. A, na sceni profesionalnog pozorišta prva predstava izvedena je 1949. godine. Bila je to drama A. P. Čehova „Ujka Vanja”, u režiji Zorice Cemović Protić, a prvi upravnik tog profesionalnog pozorišta bio je Dobrivoje Govedarica. Uprkos uspehu u narednih sedam sezona pozorište naredbom vlasti prestaje sa radom kao profesionalno. Malo kasnije, ta umetnost se, ipak, razvija uz ljubav i strast glumaca amatera. Tome značajno, krajem šezdesetih godina prošlog veka, doprinosi i Radoslav Vesnić, profesor glume, rođeni Kraljevčanin, koji je u tadašnjem dramskom studiju odškolovao brojne darovite glumce. Oni su činili godinama kasnije i okosnicu amaterskog ansambla, koji postiže najveći uspeh priznanjima i od struke i publike, na 30. Festivalu dramskih amatera SFRJ u Trebinju, predstavom „Šovinistička farsa”. Još niz uspeha posle ređa kraljevačko pozorište, recimo predstavom „Kamen za pod glavu”, a pod upravom dugogodišnjeg upravnika i glumca Mila Nedeljkovića.

Svojim rediteljskim radom ovom pozorištu posebno je doprineo i Aca Kovačević, a od devedesetih i njegova kći Aleksandra Kovačević, prva zaposlena profesionalna rediteljka.

Nezahvalno je, a i zbog nedostatka novinskog prostora nabajati glumce koji su, kako prilikom otvaranja izložbe reče Mile Cvijović Neco, jedan od najstarijih, u ovo pozorište dolazili i odlazili ili ostajali.

– Uglavnom, bilo je na stotine glumaca, reditelja, scenografa, kostimografa... Mnogi od njih su postali poznati i popularni, a ja ne pamtim samo prvih 15 godina od ovih sedam decenija – rekao je uz šalu Cvijović.

Inače, kraljevačko pozorište od 1998. godine ponovo ima profesionalni status i u njemu je sada stalno zaposleno 16 glumaca i glumica, a pod upravom je reditelja Miodraga Dinulovića, koji uveliko traži rešenje za prostraniju salu i scenu, što je prvi preduslov da se ovo pozorište sa tradicijom ne bi i ubuduće ubrajalo u manja među profesionalnim u Srbiji.