Studenica i kreativna moć crteža

Izložba crteža iz novog ciklusa „Studenica” Biljane Vuković podsetila je na jednu od vitalnih teza da svaki umetnik upornim vraćanjem na određena problemska čvorišta zapravo traga za idealnom projekcijom sopstvenog stvaralačkog bića, pa tako, u metaforičnom smislu, pesnik ceo život piše jednu pesmu a slikar stvara jednu sliku. Ni Đorđo Morandi nikad nije iscrpeo ideju o savršenoj kompoziciji svoje mrtve prirode. I kreativni koncept Biljane Vuković prepoznaje se po odanosti temi pejsaža u kome autorka sintetiše elemente dokumentarnog kadriranja i viziju imaginarnog predela za kojim traga.

Reč je o sofisticiranom poimanju identiteta i njegove mentalne fluidnosti. Već petu deceniju je prisutna na umetničkoj sceni, ostajući u svom vizuelnom rukopisu verna tradiciji poetske figuracije. Njena decentna prisutnost može se objasniti i činjenicom da je u okviru vizuelnog prostora i vremena problemi plastične umetnosti na recentnoj sceni nisu naročito doticali.

Taj diskurs u autorskoj opservaciji je realno i metaforično mapiranje sveta prirode, njenih cikličnih promena i artificijelnih fenomena; pokušaj da se priroda oslika danas ‒ u svetu zatrpanom elektronskom kulturom i dominantnom ekranskom slikom ‒ podrazumeva selektivnu moć i personalnu usredsređenost koju je ova umetnica uspostavila. Može se reći da su za rad Biljane Vuković bitni toponimi hrišćanskih svetilišta, a manastir Studenica je u njenom stvaralaštvu postao antejsko mesto za spoznaju dubine iskustva i tajnu postojanja. Višemesečni boravci tokom godine nadomak ovog manastira omogućili su procesualnost vizuelne percepcija kao i ritam čulnih formi crtačkog tkanja. Isto tako, mera subjektivnosti koju medij crteža ističe, predstavlja samu suštinu traganja za „česticama čiste energije”, kako je Vladimir Milanović zapisao u predgovoru.

Izbor od preko 200 crteža nevelikih dimenzija, grupisanih u svojevrsni pazl sistem ‒ pojedinačne i poliptihalne kompozicije ‒- poput vizuelnih etida, predstavljaju varijacije kojima se ističe kvalitet svetlosnih promena, esencije kadra. Ovi fragmentarni zapisi stanja na terenu svojom snažnom gestualnošću i ekspresijom kompozicije, razuđenošću planova i pasažima različitih pikturalnih kvaliteta, ritmom i spontanošću, atmosferom kondenzovane energije i refleksijama autobiografskog predstavljaju ubedljiv i iskren umetnički stav. Tako je i komunikativnost vizuelne poruke u relaciji sa smelim kontrastima i neočekivanim senzacijama.

U toku svoje karijere pored profesure na Fakultetu likovnih umetnosti, gde je predavala grafiku, afirmisala se i samostalnim izložbama, nagradama i profesionalnim aktizimom, povezujući umetnike sa internacionalne scene, sa fakultetskim i izlagačkim gostovanjima, u korpus nacionalnih grafičkih događaja.

U ovom proleću ometenom kovidom, sinergija kadrova velikih skala zelenih i okerastih Savinih livada iz Studenice u crtačkim opservacijama Biljane Vuković vraća nas ideji o kreativnoj moći crteža sa autentičnošću damara prirode. Još više nas pleni svojim lekovitim optimizmom i personalnim hedonizmom.