Sećanje na vojvodu Živojina Mišića

Vojvoda Živojin Mišić, rad Uroša Predića, 1919.Vojvoda Živojin Mišić, simbol srpskog naroda u borbi za slobodu, nosilac najviših srpskih i stranih odlikovanja, čovek koji je ušao u istoriju rame uz rame s najvećim svetskim vojskovođama, preminuo je 20. januara 1921. godine u sanatorijumu na Vračaru, ne završivši pisanje svojih uspomena započeto 1920. godine u Francuskoj. Poslednje reči bile su: „Opšta situacija je dobra. Neprijatelj se povlači na svim linijama.”

Bio je učesnik svih šest oslobodilačkih ratova koje je Srbija vodila od 1876. do 1918. godine. Komandovao je slavnom Prvom srpskom armijom Vojske Kraljevine Srbije, posebno istaknutom Kolubarskom bitkom, 1914. godine, kada je „do nogu” potučena austrougarska vojska. Ova veličanstvena srpska pobeda postala je predmet izučavanja u svim vojnim akademijama na svetu. Tokom proboja Solunskog fronta komandovao je srpskom vojskom (kao načelnik Štaba vrhovne komande rukovodio je i pripremama za proboj Solunskog fronta), a njegova dela kao strategija izučavaju se na svetskim vojnim akademijama.

Kao nepobedivi vojskovođa ušao je u anale vojne istorije. Čovek koji je za 47 godina u oficirskoj uniformi ostao nesalomiv. Posebno će biti upamćeno da nikad nije bio spreman da se zbog karijere saginje pred autoritetima, čak i kada su vladari bili u pitanju. Ono što je mislio, to je i govorio. Srbiji i srpskom narodu trebalo bi da predstavlja vodilju u budućnost.

A kako smo se odužili našem slavnom vojvodi, zemljaku rođenom u selu kraj Valjeva, govori činjenica da je na stogodišnjicu pobede u Velikom ratu srušena najstarija kasarna u Srbiji, artefakt srpske istorije, Kompleks kasarni 17. puka Drinske divizije u Valjevu. Ova kasarna je između dva rata nosila upravo ime slavnog vojvode Živojina Mišića, u njoj je svojevremeno i službovao, odatle odlazio u pobedonosne bitke, i baš tu je sa svojih grudi skinuo medalju za hrabrost i okačio je o bluzu slavne slikarke Nadežde Petrović, koja se neposredno posle toga, kao bolničarka, i upokojila u pomenutoj kasarni.

Da bi se sačuvalo sećanje na slavne pretke, pred lokalnom i državnom samoupravom stoji obaveza da revitalizuju sve porušene objekte pomenute kasarne i podignu memorijalni centar, muzej oslobodilačkih ratova svih srpskih zemalja od 1912. do 1918. godine, u kojem bi centralno mesto zauzeo slavni srpski vojvoda Živojin Mišić. Da ne zaboravimo ko smo.

I kao što reče srpski vojvoda Mišić: „Ko sme, taj može. Ko ne zna za strah, taj ide napred.”

Mila Paramentić,
Valjevo