Hilandarski medicinski kodeks i srpska srednjovekovna medicina

Izložba „Hilandarski medicinski kodeks i srpska srednjovekovna medicina” autora Aleksandre Savić, muzejskog savetnika Prirodnjačkog muzeja, i dr Snežane Jarić, naučnog savetnika Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stanković”, biće otvorena u četvrtak u Galeriji Prirodnjačkog muzeja na Malom Kalemegdanu u 13 časova. Autor ilustracija je Bora Milićević, likovni tehničar Prirodnjačkog muzeja.

Cilj izložbe je da se predstave medicinska znanja i praksa lečenja ljudi prirodnim lekovitim sredstvima u srednjem veku u Srbiji. U to doba osnovna medicinska i farmakološka znanja bila su u početku vezana za manastire.

Na izložbi će biti predstavljena dostignuća medicine starog i srednjeg veka u različitim civilizacijama širom sveta, kao i medicina srednjeg veka u Srbiji. Biće predstavljene i prve srpske bolnice (Hilandar i Studenica), prvi lekari u Srbiji, kao i manastirska, dvorska i gradska medicina. Publika će biti u prilici da vidi izloženo fototipsko izdanje Hilandarskog medicinskog kodeksa u digitalnom i štampanom obliku.

Ovo je jedan od najpoznatijih i najznačajnijih dokumenata srpske srednjovekovne medicine (15–16. vek) i jedinstveni zbornik sačuvanih medicinskih i farmakoloških spisa, koji se mogu smatrati prvom srpskom i prvom slovenskom farmakopejom. Slični spisi napisani narodnim jezikom nisu postojali kod drugih slovenskih naroda niti kod većine evropskih naroda u tom periodu. Kao zasebna celina predstavljen je Farmakološki spis iz Kodeksa, sa brojnim lekovitim biljkama i njihovim farmakološkim dejstvom, među kojima su mnoge i danas aktuelne (kamilica, majčina dušica, nana, aloja, pelin, kopriva, matičnjak, ricinus...).

Kuriozitet izložbe su izuzetno retki, sačuvani srednjovekovni eksponati iz oblasti medicine i hirurgije sa područja Srbije (hirurški nož, svrdlo za vađenje metaka, pincete, skalpeli, makaze, naočare lekara, bočice...), iz Muzeja „Ras” u Novom Pazaru i riznice srednjovekovnih medicinskih instrumenata manastira Banja u Pribojskoj Banji. Biće predstavljena i trepanovana lobanja (medicinski zahvat bušenja kosti lobanje radi oslobađanja od glavobolja) iz Narodnog muzeja Kikinda.