Izložba posvećena kafi u aranđelovačkom muzeju

Aranđelovac – Izložba pod nazivom „Kafa, uzbudljiva priča o dobrom ukusu” autorke Aleksandre Savić, koju je Narodni muzej u Aranđelovcu organizovao u saradnji sa Prirodnjačkim muzejom u Beogradu, izazvala je veliko interesovanje publike. Prema rečima autorke, istraživanje je trajalo osam meseci, objedinilo je etnologiju, istoriju, biologiju, hemiju, antropologiju, a zahvaljujući baristima probala je mnogo vrsta kafe.

– Kafa se svuda kaže isto, ima isto značenje, ali se ne pije isto. Kada pijemo kafu, ne razmišljamo mnogo. Znamo da li je pijemo sa ili bez šećera, volimo njen miris, ukus, uživamo u aromi, ali ne pomislimo odakle je došla ova biljka koja je oblikovala i svetsku istoriju, kako izgleda, kako se uzgaja, kakav je proces njene prerade i kakvu priču nosi sa sobom. Priča o kafi je neverovatna i podstakla me da se upustim u jedno lepo i veliko istraživanje, da je na popularan i muzeološki način predstavim i dam odgovore na mnoga pitanja. Podsećam da se kafa kotira na berzi odmah iza nafte, uzrok je mnogih društvenih nepravdi, krijumčarila se, zbog nje se ratovalo. Interesovanje za ovu izložbu je veliko i već je deveti put izlažemo publici širom zemlje – rekla je autorka.

Na izložbi su predstavljeni modeli ploda i semena kafe arabike, robuste i liberike, kao i uzorci ovog napitka sa brojnih lokacija širom sveta. Na otvaranju je bilo reči i o Etiopiji – postojbini kafe, o kafi kroz istoriju njene proizvodnje, o evropskim i beogradskim kafedžinicama, osnovnim tipovima pripreme, najraznovrsnijim ukusima kafe, o postojanju čak 120 vrsta kafe, kao i da kofein može biti smrtonosan ako se u organizam unese 10 grama ove čiste supstance. Posetioci mogu da saznaju kako je kafa dospela u Evropu, kako je prva kafedžinica na Starom kontinentu otvorena baš u Beogradu, zašto su ljubitelji kafe kažnjavani batinanjem, kako se kafa prvo koristila kao versko piće, a zatim kao lek, zašto je tokom istorije bila zabranjivana, kako je dobila odobrenje pape u 16. veku, zašto su se žene u Engleskoj bunile protiv kafe... Imaju priliku i da vide prepariranu životinju – azijsku cibetku (mačku), koja se hrani plodovima kafe, a koja stvara najskuplju kafu na svetu – kopi luvak. Među eksponatima su i šoljice, mlinovi za kafu i pekači iz različitih delova sveta i perioda.

– Deo izložbe posvećen je i običajima posluživanja kafe u Srbiji tokom istorije, ali i aranđelovačkom tradicionalnom posluženju koje čine slatko, točena „kisela” voda i kafa, kao i deo eksponata iz naše etnološke zbirke – objasnila je Zorica Petrović, viši kustos-istoričar Narodnog muzeja u Aranđelovcu.

Otvaranje izložbe upotpunio je ekspert za pravljenje kafe, barista i sportski novinar Bojan Đorđević, koji je uspeo da obori rekord iz Ginisove knjige jer je za 24 časa skuvao 2.276 šoljica kafe. Ovaj umetnik se bavi i slikanjem pomoću taloga kafe, a svoju ljubav je pretočio u knjigu „Moje nijanse kafe” (2021), namenjenu svima a posebno baristima, koju je ovom prilikom predstavio Aranđelovčanima.

Postavku autorke i muzejskog savetnika Aleksandre Savić, koja traje do 18. juna, prati i istoimena publikacija u izdanju Prirodnjačkog muzeja. Inače, saradnja ove dve muzejske ustanove je višedecenijska, a pre nekoliko godina, Savićeva je u aranđelovačkom muzeju gostovala sa još jednom zapaženom izložbom „Staro i nestalo voće Srbije”.