Otkrivanje zagonetke „Mitrinović”

Eesejista, pesnik, filozof, prevodilac, avangardni kritičar, mistik, vizionar, revolucionar i nesuđeni društveni reformator, bliski prijatelj nekih od najpoznatih intelektualaca, mislilaca, umetnika, pisaca i psihoanalitičara tog vremena,  Dimitrije Mitrinović (1887–1953), „svetski čovek” rodom iz Hercegovine, smatra se jednom od najzanimljivijih ličnosti evropske kulture 20. veka poreklom s balkanskih prostora, pa ipak je malo poznat u Srbiji.

Priliku da javnost više sazna o njemu pruža zbornik radova autora iz četiri zemlje (Srbije, Britanije, Italije i Holandije), učesnika međunarodnog skupa o Mitrinoviću i njegovoj ostavštini, održanog u Beogradu maja 2021. u organizaciji Centra za britanske studije Fakulteta političkih nauka u Beogradu i Anglo-srpskog društva. Knjigu je priredio profesor FPN Slobodan G. Marković, pod naslovom „Jedan od reformatora čovečanstva: Dimitrije Mitrinović između kulturnog utopizma i socijalnog aktivizma”, na engleskom i srpskom jeziku, kao zajedničko izdanje  Zepter World Book i FPN.

 Zbornik će biti predstavljen 16. marta  u 19 časova u Palati umetnosti Madlena (Bulevar kneza Aleksandra Karađorđevića 53) na promociji pod nazivom „Otkrivanje zagonetke Mitrinović”, na kojoj će govoriti novinarka Antonela Riha, književnik Muharem Bazdulj, umetnik i marketniški stručnjak Srđan Šaper i priređivač zbornika Slobodan G. Marković. Kroz tri zamišljena intervjua, uz pomoć glumaca Tamare Aleksić i Ljubomira Bulajića, biće predstavljena i dva svedočanstva o Mitrinoviću, kao i on sam.

Radovi u likovno bogato opremljenom zborniku, koji je grafički oblikovao Svetislav Todorović, pružaju uvid u ključne nalaze stručnjaka koji su se bavili njegovim delom, predstavljaju doprinos razumevanju nastanka koncepata Dimitrija Mitrinovića, kao i evropskih i svetskih intelektualnih okvira u kojima je delovao, i otkrivaju šta je navelo istaknute Britance – poznate i priznate novinare, sveštenike, profesore, pa i jednog nobelovca, da se povežu sa njim i budu godinama pod njegovim uticajem.

Nekadašnji „mladobosanac” napustio je tokom julske krize 1914. rodno tle i svoj život propagatora panslovenstva i  jugoslovenskog ujedinjenja zamenio ulogom „duhovnog vođe” u Londonu. Tridesetih godina prošlog veka okupio je grupu sledbenika koje je privukao predavanjima o ličnom razvoju i o tome kako mogu da daju konstruktivan doprinos društvu u destruktivna vremena. Do danas u britanskog prestonici deluje organizacija koja širi Mitrinovićeve ideje i eklektični filozofski pogled. Holandski pisac Gvido van Hengel posetio je pre nekoliko godina tu organizaciju u Londonu i, krenuvši tragom Dimitrija Mitrinovića po Engleskoj, napisao knjigu „Vidovnjaci”, koja je 2020. prevedena i objavljena u Srbiji (izdavačka kuća „Klio”). Celo izdanje je rasprodato.