Svedočanstvo našeg postojanja

Valjevo – U manastiru Pustinja, najstarijoj svetinji Eparhije valjevske, juče je održana velika svečanost povodom obeležavanja 400 godina izrade fresaka na zidovima crkve Bogorodičinog Vavedenja, koja se nalazi u okrilju manastira. Svetu arhijerejsku liturgiju služio je episkop valjevski Isihije u prisustvu brojnih vernika, a besedu je održao akademik prof. dr Darko Tanasković.

– U ovom manastiru život je stalno pulsirao, a on ceo, zajedno sa ovim visokim borovima, stremi ka nebu. Svako ko dođe u jedan ovakav manastir mora da zna da je postojanje ovakvih svetinja, njihovo stremljenje ka nebu u stvari zavet koji ne smemo da izneverimo. Pogled u nebo sa ovog mesta gde vekovima bije jedno ogromno i snažno hrišćansko srce, poučan je za sve nas – rekao je profesor Tanasković.

Prema njegovim rečima, u manastir Pustinju prvi put je pohodio 1994. godine, neposredno pred odlazak na dužnost ambasadora u Tursku. Kako je istakao, ta poseta bila mu je ohrabrenje, podstrek i oslonac tokom teških godina diplomatskog službovanja, u vreme ratovanja u Bosni i Hercegovini, u vreme krize na Kosovu i NATO agresije na našu zemlju.

– Danas smo ovde u trenutku kada se ponovo nadvijaju tamni oblaci i zato mislim da je dragoceno ponovo se osloniti na svetinju kakvu predstavlja manastir Pustinja – rekao je Tanasković.

Manastir Pustinja pod Jablanikom, u kanjonu reke Jablanice, dugoveka je monaška porodica. Izgradnja crkve Bogorodičinog Vavedenja, prema jednoj verziji, vezuje se za kralja Dragutina i 14. vek, a prema drugoj, reč je o rudarskoj crkvi Nemanjića. Jeromonah Joakim bio je ktitor crkve koja je podignuta oko 1600. godine. Iguman manastira Janićije Bitojević angažovao je zoografe, čiju slikarsku radionicu su predvodili grčki majstori Nikola i Jovan, koji su unutrašnjost crkve, zapadnu fasadu i nišu na severnoj fasadi oslikali od marta do juna 1622. Među brojnim freskama posebnu pažnju privlači ona na kojoj je Sveti Jovan Krstitelj, poznata i kao „Sveti Jovan Krilati”, koju odlikuju tačne proporcije, izuzetan kolorit, lakoća i prozračnost i koju po lepoti upoređuju sa mileševskim Belim Anđelom.

Episkop valjevski gospodin Isihije, u obraćanju prisutnima, podsetio je da narodna legenda kaže da je najmlađi od trojice braće Nemanjića najviše truda prineo i sagradio crkvu čiji je freskopis navršio četiri veka postojanja.

– Ova svetinja je ne samo neoborivo svedočanstvo našeg istorijskog postojanja već i nepokolebljive naše vezanosti za buduće carstvo Hrista Boga – poručio je vladika Isihije.

Povodom 400 godina živopisanja crkve manastira Pustinja, u subotu u Narodnom muzeju Valjevo otvorena je izložba fotografija fresaka hrama Bogorodičinog Vavedenja. Prema rečima istoričarke umetnosti Nataše Kristić, više od 370 kvadratnih metara crkve pokriveno je freskama, koje su nastale neposredno nakon obnavljanja Pećke patrijaršije i tražile su svoje mesto u utemeljenju srpskog nacionalnog bića.

– Manastir je posvećen Bogorodici i zato je oslikan motivima vezanim za žitije Hristovo, od donjih zona u kojima se nalaze stojeće figure svetitelja, pa sve do samih kupola u kojima su obličja Hristova – objašnjava Kristićeva.