Sačuvajmo kuću nosioca Albanske spomenice

Mihailo Zorić rođen je 1873. godine od oca Stevana i majke Marije u selu Sivčina, u sadašnjoj opštini Ivanjica. Učesnik je balkanskih ratova, bitke na Kajmakčalanu i borac sa Solunskog fronta 1914–1918. sa činom narednika. Nosilac je Albanske spomenice i drugih priznanja za vojničke vrline. Ranjen je u borbi na Kajmakčalanu i tako ranjen nastavio je sa svojim borcima prema Solunu.

Posle proboja Solunskog fronta 1918. godine vraća se na svoje ognjište u selo Sivčina, zaseok Bolovići. Kralj mu je ponudio plodniju zemlju na drugom mestu, ali je on odbio ponudu rečima: „Ja imam makar nešto, ima onih koji nemaju ništa”.

Kuća Mihaila Zorića sagrađena je oko 1851. godine, a u njoj je živeo od 1873. do 1939. godine sa suprugom Radojkom. Umro je od posledica ranjavanja i sahranjen je na groblju u zaseoku Bolovići. Supruga Radojka nastavila je da živi u istoj kući, bez penzije, baveći se zemljoradnjom sve do smrti 1967. godine.

Kuća je građena od neklesanog kamena i brvana, a pokrivena je kamenom pločom. Sastoji se iz tri odeljenja – tzv. kuće, sobe i podruma. U kući se nalazi ognjište s verigama, gde se kuvalo, jelo i pekao hleb u crepulji. Ima dvoja vrata, a prozora nema. Iznad ognjišta se nalazi tavan, gde su se zimi sušili meso , zob, ječam i raž. Iz ovog dela ulazi se u sobu od brvana, s podom takođe od brvana, kao i dva prozora veličine 30 puta 30 i jednim od 40 puta 40 centimetara, gde je bračni par Zorić primao goste i spavao.

Kuća Zorića još postoji, oronula je i sklona padu. Pošto Mihailo nije imao poroda, potrebno je kuću renovirati i sačuvati kao kulturno bogatstvo i uspomenu na nosioca Albanske spomenice. Ovo je bitno i zato što mali zaseok Bolovići ima čak četiri nosioca Albanske spomenice. To su Mihailo Zorić, Svetolik Savić, Matija Tomić i Milorad Rabrenović. Kuće ostalih spomeničara su porušene ili modernizovane, samo je kuća Mihaila Zorića sačuvala autentičnost.

Stručnjaci su procenili da bi njena adaptacija koštala oko milion dinara. Pitam se ima li dobih ljudi koji bi pomogli da se kuća sačuva kao kulturno blago Srbije i pretvori u muzej nosilaca Albanske spomenice. Smatram da bi interesovanje trebalo da pokaže najpre Opština Ivanjica, a zatim i mnogo dobrostojeći ljudi poreklom iz ovog kraja.

Mihailo Paunović,
dipl. maš. inž. u penziji